Siła opinii internetowych

Współczesny świat, szczególnie ten „internetowy” coraz mocniej przypomina globalną wioskę. Pojęcie to pochodzi od Herberta Marshalla McLuhana, który w swojej książce pt. „Galaktyka Gutenberga” opisuje zjawisko fenomenu mediów masowych, obalających bariery czasowe i przestrzenne, które umożliwiają ludziom komunikację na skalę masową. Obecnie globalną wioską nazywa się w głównej mierze Internet. W myśl tego twierdzenia świat stał się w pewien sposób wioską, w której każdy wszystko o wszystkich wie. Wioską, w której każdy każdego zna. Czy jednak zawsze świat ten pozostaje realny? Czy można gdzieś zatracić granicę pomiędzy fikcją a prawdziwym życiem? Na podstawie opisanej poniżej historii zastanówmy się nad siłą Internetu oraz zamieszczanych w nim opinii.

W kwietniu dopiero co minionego roku pewien Londyńczyk, Oobah Butler wpadł na szalony pomysł. Postanowił otworzyć restaurację. Zarejestrował ją na TripAdvisorze (zaufanym portalu zbierającym opinie o najlepszych hotelach i restauracjach) oraz ogłosił jej otwarcie w mediach społecznościowych. Wszystko zaczęło się tak, jak przy typowej promocji nowych lokali. Jest jednak jedno ale… restauracja nie istnieje! Wystarczyło zrobić zdjęcie starej, ukrytej w domowym podwórku szopy, kilka zdjęć fikcyjnych potraw, stylizowanych na wykwintne dania i sukces niemal gotowy. Butler poprosił także znajomych o pozytywne oceny i komentarze, a także sam je publikował, używając różnych adresów IP. Ku jego zdziwieniu w oszałamiająco szybkim tempie fikcyjna restauracja z 18 149. miejsca „wskakuje” coraz wyżej. Najpierw pierwszych 10 000, potem miejsce 1 456., aż wreszcie w listopadzie „Szopa w Dulwich” (ang. The Shed At Dulwich) jest na 1. miejscu! Minęło zaledwie pół roku od oficjalnego „otwarcia”, a knajpę internauci uznali za najlepszą restaurację w Londynie – jednym z największych miast świata. To dopiero fenomen!

TripAdvisor słynie z rzetelnych i autentycznych opinii. Badania z 2015 roku wykazują, że aż 93% użytkowników wierzy, że komentarze umieszczone na portalu są odpowiednio zweryfikowane. Okazuje się jednak, że wystarczy trochę sprytu i zintensyfikowanego działania, by oszukać nawet najbardziej uczciwe strony i ich odbiorców. Warto również zauważyć, że Oobah Butler nie wywołałby takiego zainteresowania tylko i wyłącznie oryginalnymi zdjęciami na Facebooku czy też hipsterskim dizajnem lokalu oraz strony internetowej. Popularność miejsca „nakręca” się także pod wpływem obserwacji innych komentarzy. Skoro tyle osób rekomenduje tę niezwykłą knajpę, a jeszcze więcej ubolewa nad tym, że wciąż i wciąż brakuje wolnych miejsc, a wszystkie stoliki są zarezerwowane już na kilka miesięcy do przodu (autor całego zamieszania wymyślił bowiem, że restauracja przyjmuje gości tylko po uprzedniej rezerwacji), to nic dziwnego, że użytkownicy zapoznający się z tematem, są przekonani, że restauracja ta jest wyjątkowa.

Podobne jak opisana pokrótce historia pewnie nie zdarzają się zbyt często. Historia ta odsłania jednak coraz częściej występujący mechanizm. W globalnej wiosce zależności między użytkownikami zdarza się nam uśpić własną czujność i racjonalne myślenie. Opinie internetowe mają zatem wielką siłę, a wirtualna popularność okazuje się być niejednokrotnie ważniejsza niż osobiste doświadczenie.